آفرود با اسطوره ها، تویوتا FJ کروزر و لندکروزر در کنار هامر H2

نوشته: سپهر زنگنه
عکس: بامداد صفاییان

برخلاف مطالب گذشته این مقاله نه یک آزمایش فنی کاملاً جدی و تعیین کننده، بلکه تجربه رانندگی با سه خودرو جذاب در رده SUV های واقعیست.از میان سه خودرو حاضر در این میدان، دو نمونه به کلی از مدار تولید خارج شده اند و سومین خودرو یعنی لندکروزر نیز اخیراً جای خود با به نسل تازه (مدل 2016) داده است. پس عملاً با سه دستگاه SUV دست دوم جذاب و خواستنی طرفیم که یکی کپی ژاپنی دیگریست، اما برخلاف دیگر کپی برداری های رایج در صنعت خودرو، به لطف هوشمندی تویوتا موفق و کار آمد از آب در آمده. به هرحال وقت آن رسیده که به سراغ اصل مطلب برویم و سه نگاه متفاوت را برای ساخت یک خودرو خارج جاده ای تجربه کنیم.

طراحی

واژه "مهیج" برای توصیف لحظه مواجه شدن با هامر H2 اصلاً لغت خوبی نیست. همانطورکه احتمالاً می دانید این خودرو در واقع برگرفته از یک مدل نظامی است که برای نقل و انتقالات نیروهای ارتش آمریکا طراحی شده است و نمونه H2 نیز نه یک خودرو منطقی برای استفاده های درون شهری و مسافرت های خانوادگی بلکه یک رویای آمریکایی به واقعیت تبدیل شده برای افرادی است که در آرزوی داشتن یک خودرو نظامی را تصور می کردند.

دیدن هامر اچ 2 برای اولین بار احساسی از مواجه با یک خودرو بزرگ تجاری در حد کامیونت های تناژ متوسط را به شما منتقل می کند. در واقع این مدل آنقدر بزرگ و خشن است که حتی آمریکایی ها نیز ناچار شدند در رویا پردازی خود تجدید نظر کنند و برای ادامه تولید هامر به سراغ نمونه کوچکتر شده H3 بروند که ابعادی نزدیک به SUVهای رایج بازار دارد.
در نقطه مقابل این غول آمریکایی، تویوتا FJ کروزر قرار دارد که در واقع برای ادامه راه مدل FJ دهه 70 توسط تویوتا عرضه شده بود. همانطورکه اف جی کلاسیک از نظر ظاهری شباهت فراوانی به جیپ داشت، اینبار نیز احتمالاً به شکل نه چندان اتفاقی ظاهر FJ مشابه هامر از آب در آمده، درواقع همانطورکه در تصاویر مشاهده می کنید، بسیاری از بخش ها و قطعات خودرو نظیر چراغ های جلو، زاویه شیشه جلو و ستون A، فرم گلگیرها و ... شبیه هامر به نظر می رسد، با این وجود اف جی کروزر در مقابل هامر بسیار کوچک و جمع و جور و حتی مهیج ظاهر می شود و برخلاف هامر، رعب و وحشت را به بیننده منتقل نمی کند.

اف جی با طراحی خاص و ارتفاع زیادش از سطح زمین، نه یک کراس اوور فانتزی، بلکه یک SUV جدی و جذاب با طراحی جالب به حساب می آید اما لندکروزر درست در نقطه مقابل، کاملاً با شخصیت و سنگین است و اصلاً و ابداً حس و حال جوان پسندی و چابکی FJ را به همراه ندارد. بنابراین بی راه نیست که این سه خودرو را از منظر طراحی متعلق به سه دنیای کاملاً متفاوت بدانیم.

فضای داخلی

کیفیت در تعابیر نظامی معنایی جز لوکس بودن و ظرافت طراحی دارد و به چنین فلسفه ای در اولین لحظه ورود به کابین هامر پی می برید. سوار شدن به خودرو بدون کمک گرفتن از رکاب جانبی تقریباً غیر ممکن است و به جست و خیزی در حد ژیمناست های حرفه ای نیاز دارد. در فضای درون هامر، همه چیز از پلاستیک خشک و قطور شکل گرفته و احساسی خشن و کاملاً مردانه را به سرنشینان منتقل می کند.

فضای سر به لطف طراحی جعبه ای خودرو کاملاً مناسب است و عرض صندلی ردیف عقب نیز به صورتی است که حتی می تواند فضای نشستن چهار نفر را تامین کند. اف جی کروزر نیز مانند هامر بر مبنای فسلفه اقتصادی اما بادوام ساخته شده و با توجه به برچسب قیمت حدود 30 هزار دلاری خودرو، هیچ عجیب نیست که در جای جای کابین شاهد استفاده از قطعات پلاستیکی هستیم، اما مهندسان تویوتا مانند همیشه بر روی کابردی بودن خودرو تمرکز ویژه ای داشته اند. برای مثال صندلی های جلو دارای روکش ضد آب هستند و به راحتی هرچه تمام تر در مواقع لزوم تمیز می شوند، البته برای سرنشینان عقب ورود و خروج از طریق دو در کوچک عقب چندان ساده نیست و در صورت بلند قد بودن سرنشینان جلو و تنظیم صندلی راننده در عقب ترین حالت ممکن، فضای پا نیز تا حد زیادی برای سرنشینان عقب محدود می شود.

در برابر این دو خودرو، لندکروزر فضای داخلی کاملاً منطقی، راحت و کاملی دارد، به شکلی که ایراد گرفتن از هیچ یک از قسمت های آن ممکن نیست، البته شاید این خودرو در قیاس با برخی SUV های آمریکایی و آلمانی گران قیمت به اندازه کافی لوکس نباشد، چرا که تویوتا برای مشتاقان چنین امکاناتی سری LX لکسوس را در سبد محصولات خود دارد.

مشخصات فنی

لندکروزر مورد آزمایش از مدل های V6 است و از نظر فنی شباهت فنی زیادی به FJ کروزر دارد، اما هامر از پیشرانه ای هشت سیلندر و حجیم با ظرفیت 6 لیتر استفاده می کند. دو سوپاپ برای هر سیلندر، 325 اسب بخار قدرت و 520 نیوتن متر گشتاور از جمله مشخصات موتور این کوه آهنین هستند. گیربکس 4 سرعته خودکار با سیستم انتقال نیروی دائمی به هر چهار چرخ و قفل دیفرانسیل برقی از جمله دیگر مشخصات هامر هستند. جالب است بدانید که هامر با وزن خالص 2900 کیلوگرم در حدود 24 لیتر در یکصد کیلومتر بنزین می سوزاند و بنابراین به باک عظیمی به ظرفیت 120 لیتر مجهز است.

در مقابل لندکروزر با موتور شش سیلندر 4 لیتری با قدرت 240 اسب بخار به مراتب کم مصرف تر است و می تواند با سوزاندن حدود 11 الی 14 لیتر بنزین مسیر یکصد کیلومتری را طی کند، حداکثر گشتاور به 376 نیوتن متر می رسد و با توجه به وزن خودرو (بیش از 2100 کیلوگرم) باید اعتراف کرد که شتاب صفر تا صد حدود 11 ثانیه ای این مدل، رقمی قابل دفاع و منطقی برای یک SUV بزرگ و سنگین وزن است. FJ با قدرت بیشتر 260 اسب بخار و گشتاور 387 نیوتن متر، وزن بسیار کمتری (حدود 1850 کیلوگرم) دارد و از این رو می تواند شتابی در محدوده 8.5 ثانیه را به سرنشینان هدیه دهد، بنابراین در مقابل لندکروزر نسبتاً کُند و هامر H2 که شتاب رسمی 10.9 ثانیه ای دارد، خودرو سریعی محسوب می شود.

طبیعتاً از نظر مصرف سوخت هم برتری از آن FJ کروزر است که در پیمایش ترکیبی شهری و جاده ای حتی علیرغم آیرودینامیک نه چندان ایده آلش می تواند از لندکروزر کم مصرف تر ظاهر شود.هر دو تویوتا از گیربکس 5 سرعته خودکار بهره می برند و به سیستم چهارچرخ متحرک با قفل دیفرانسیل مکانیکی مجهزند، همچنین فنربندی لندکروزر و اف جی کروزر نیز شباهت هایی به هم دارد چرا که مهندسان تویوتا آرایش فنربندی جناغی دوبل برای چرخ های جلو و اکسل سالید برای محور عقب را انتخاب کرده اند که یک مجموعه کلاسیک و شناخته شده برای خودروهای شاسی بلند به حساب می آید و برخی مزیت ها (نظیر هندلینگ خوب) آرایش فنربندی مستقل خودروهای اروپایی را به همراه ندارد.

تجربه آفرود و آنرود

مالک هامر تجربه استفاده طولانی مدت از این خودرو را در کارنامه دارد و به زیر و بم رانندگی با آن در شهر و جاده و خارج از جاده کاملاً آگاه است. علیرغم ابعاد فوق العاده بزرگ خودرو و مشکلاتی که در تردد شهری از این مسئله ناشی می شود، هامر را باید خودرویی لذت بخش برای استفاده روزمره توصیف کرد. تسلط به جاده، قدرت نمایی با چاشنی جلب توجه پشت فرمان این خودرو کاملاً احساس می شود و به دلیل هیبت غول آسا هامر، بسیاری افراد و رانندگان بی مبالات خواه ناخواه با احتیاط بیشتری در اطراف خودرو مانور می دهند.

هامر اما از نظر مشخصات عملکردی و دینامیکی خودرو چندان سریعی نیست و به دلیل وزن فوق العاده بالا، کمی کُند ظاهر می شود، البته با تخت کردن پدال گاز، انتقال گشتاور عظیم به چرخ ها با صدای قدرتمند اگزوز و احساس شتاب گرفتن کوهی از آهن توام می شود و احساسی منحصر به فرد و قدرتمند را به همراه دارد.
اف جی کروزر، روی دیگر سکه است و برخلاف لندکروزر خودروی نسبتاً چابک و پرشتابی محسوب می شود. در واقع اف جی کروزر چه در شهر و چه در آفرود از نظر شتاب و قدرت، لذت بخش و راضی کننده به نظر می رسد که و آنقدر توانایی فنی دارد که بتواند لبخند رضایت را بر روی چهره سرنشینان بنشاند، البته در زمینه رفاه سرنشینان وضعیت کمی فرق می کند و کمبود فضای سرنشینان عقب به خصوص در مسافرت های طولانی مشکل ساز خواهد بود. لندکروزر به کلی شخصیت متفاوتی دارد و رفاه و آرامش را بر لذت و سرعت مقدم می داند. بنابراین سرنشینان از فضای کاملاً کافی و امکانات رفاهی کاملی (البته نه در حد لکسوس LX570) برخوردارند و می توانند با حفظ کلاس و پرستیژ حتی از مسیرهای خارج جاده ای هم گذر کنند.

لندکروزر با توجه به قیمتش در کشورمان خودرو لوکسی محسوب می شود اما کاربرد جهانی این خودرو بیشتر به عنوان یک خودرو چند منظوره همه فن حریف با قیمت مناسب مورد احترام است و به همین دلیل سازمان هایی نظیر یونیسف به شکل رسمی از آن استفاده می کنند.
در رانندگی آفرود رسیدن به شرایطی که این سه خودرو دچار واماندگی شوند بسیار سخت است. هامر سرعت یا قدرت چندان عجیبی ندارد اما به لطف گشتاور زیاد، ضرایب بسیار سنگین دنده های کمکی و تایر مناسب با سایز عجیب R1770/315 می تواند در کمال آرامش از مسیرهای سخت و پرشیب عبور کند. لندکروزر نیز چنین ساختاری دارد اما نباید از موتور V6 انتظار چندان بالایی داشت. در واقع برای آفرود های سنگین مدل های دیزل و هشت سیلندر بدون شک انتخاب های بهتری هستند. در نهایت FJ حاضر در تست به تایرهایی مجهز است که بیشتر کاربرد جاده و مناسب برای سطوح آسفالت دارند اما با توجه به وزن کمتر نسبت به لندکروزر می تواند در برابر بزرگان حاضر در آزمایش سربلند ظاهر شود.

در واقع از میان این سه خودرو، FJ کروزر تنها ماشینی است که با انجام تغییراتی نظیر افزودن کیت ارتفاع و تایرهای مخصوص، برای آفرود حرفه ای و مسیر های صخره ای نیز مورد استفاده قرار می گیرد و نزد اهالی آفرود محبوبیت ویژه ای دارد که خود گویای پتانسیل بالای این خودرو در کاربرد های هیجان انگیز و تفریحی است.
لندکروزر در کشورهای حاشیه خلیج فارس در تورهای سافاری می درخشد ولی باید توجه کرد که این محبوبیت به دوام بالا، امکانات رفاهی و کابین مناسب این مدل هم ارتباط دارد و تنها در قابلیت های فنی و قابلیت های کم نظیرش در گذر از رمل ها خلاصه نمی شود.
در زیر می توانید فیلم کوتاهی از فراز و نشیب این سه خودرو از تپه های اطراف محل تست را مشاهده کنید:



در نهایت

انتخاب بین این سه خودرو همانند تعیین جایزه برترین بازیگر سال هالیوود سخت و پرحاشیه است و هدف این مقاله هم اساساً مقایسه این خودروها نیست، اما از آنجا که هامر کلاً در بازار داخلی وجود ندارد برای حسن ختام مطلب باید گفت که مالک جوان FJ کروزر، علیرغم تمام جذابیت های خودروی خود، خرید لندکروزر را برای استفاده نرمال و خانوادگی منطقی تر می داند، بنابراین پر واضح است که لندکروزر محبوب به تنها بازمانده بحران اقتصادی، می تواند بهتر از دو خودرو دیگر نیاز مشتریان را پاسخ دهد. هامر و اف جی کروزر هر دو برای همیشه از خط تولید خارج شده اند اما لندکروزر همچنان در سطح جهان به عنوان یکی از سلاطین دنیای آفرود مطرح است و می تواند با محبوبیت کم نظیر به موفقیت خود در بازار فروش ادامه دهد.
هامر را باید قربانی بحران مالی دهه گذشته میلادی و افزایش قیمت نفت و بنزین در چند سال قبل دانست. با توجه به محدودیت های زیست محیطی و رویکرد جهانی خودروسازان در استفاده از موتورهای توربو کم مصرف، بعید است که در آینده شاهد ظهور جایگزینی برای این رزمنده جاده ای باشیم اما ماجرای FJ کروزر تاحدی متفاوت است، چرا که تویوتا برای جذب مشتریان بیشتر به خودروهای جذاب و جوان پسند احتیاج دارد و برای سال جدید میلادی توسعه یک SUV کوپه را بر مبنای مدل مفهومی C-HR در دستور کار قرار داده است. خودرویی که به نوعی می تواند ادامه دهنده راه پر طراوت سری دوست داشتنی FJ باشد.
در پایان ضمن تشکر و قدردانی از مالک محترم خودروها، آقایان قلی پور مالک هامر، امیر میرا صاحب اف جی کروزر و مهدی موسوی مالک لندکروزر، جدول مشخصات فنی این خودروها به مخاطبین عزیز "خودرو بانک" تقدیم می شود.